Stowarzyszenia zwykłe a dotacja

O tym, że stowarzyszenia zwykłe uzyskały dostęp do dotacji, w tym dotacji ze środków publicznych, zadecydowały dwie zmiany: wpisanie dotacji w katalog dostępnych źródeł finansowania oraz nadanie stowarzyszeniom zwykłym ułomnej osobowości prawnej, dzięki której mogą zawierać umowy.

Ustawa – Prawo o stowarzyszeniach Art. 42. ustępy 2 i 3:
• Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na działalność ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej.
• Stowarzyszenie zwykłe może otrzymywać dotacje na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Dotacje udzielane są przez różne podmioty i często wiąże się to z trybem konkursowym.
To z dokumentacji konkursowej można się dowiedzieć, jakie podmioty mogą ubiegać się o dofinansowanie. W przypadku środków kierowanych do organizacji pozarządowych na realizację zadań publicznych, którymi to środkami rozporządza administracja publiczna, konkurs będzie odbywał się w oparciu o procedury opisane w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (i z tego wynika, że w konkursie mogą startować również stowarzyszenia zwykłe).

Aby stowarzyszenie zwykłe mogło skorzystać z możliwości startowania w konkursach i zdobywania dotacji, musi działać zgodnie z nowymi zasadami, czyli znaleźć się w nowej ewidencji stowarzyszeń zwykłych prowadzonej przez starostę. W przypadku stowarzyszenia zwykłego powstałego po 20 maja 2016 r. nie ma problemu, ponieważ trafiło ono do ewidencji już na nowych zasadach. Wystarczy, że uzyska wpis do nowej ewidencji i od razu będzie mogło ubiegać się o dotacje. Stowarzyszenia zwykłe powstałe przed 20 maja 2016 r. (na starych zasadach – sprzed nowelizacji ustawy) aby skorzystać z możliwości startowania w konkursach i zdobywania dotacji, muszą się najpierw przerejestrować do nowej ewidencji.

Udzielając dotacji podmiot (np. urząd gminy) podpisuje z organizacją umowę. W przypadku stowarzyszeń zwykłych przed nowelizacją nie było to możliwe. Stare stowarzyszenia zwykłe nie miały osobowości prawnej – nie było z kim podpisać umowy, nie było więc możliwe udzielenie dotacji. Ułomna osobowość prawna, którą zyskały stowarzyszenia zwykłe po nowelizacji  umożliwia zawieranie umów.

Stowarzyszeniom zwykłym trudno będzie początkowo rywalizować o dotacje z innymi organizacjami pozarządowymi. Tego typu stowarzyszenia nie dysponują doświadczeniem i zasobami. Ponadto, ich forma organizacyjna może wśród organizatora konkursu wzbudzić mniejsze zaufanie, niż w przypadku organizacji zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym (stowarzyszeń rejestrowych, fundacji).

Opracowała: Karolina Furmańska
Doradca dla organizacji pozarządowych