Regionalny Program Operacyjny – możliwości uzyskania środków

Oczywiście inaczej przedstawiać się będzie sytuacja organizacji prowadzących działalność gospodarczą (które wpisane są do rejestru przedsiębiorców i de facto jako przedsiębiorcy właśnie wnioskować mogą o środki) oraz tych, które działalności takiej nie prowadzą. Przypomnijmy tylko, że prowadzenie bądź nie działalności odpłatnej pożytku publicznego nie ma w tym kontekście znaczenia. Tutaj jednak skupię się tylko i wyłącznie na tych działaniach RPO, w których organizacje pozarządowe są wymienione wprost jako beneficjenci.

Obecny Regionalny Program Operacyjny składa się niejako z dwóch części: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Podobnie jak i w poprzednim okresie programowania, tak i obecnie EFRR to środki główne na "twarde" projekty inwestycyjne, zaś EFS – "miękkie" projekty społeczne. RPO WD składa się z dziesięciu osi priorytetowych (a właściwie jedenastu – tą ostatnią jest Pomoc Techniczna). Osie od 1 do 7 włącznie to EFRR, natomiast 8, 9 i 10 to EFS.

Wsparcie będzie realizowane zarówno na poziomie całego regionu (województwa), jak i w podziale na tzw. ZIT-y, czyli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. To nowe narzędzie realizacji strategii terytorialnych. ZIT-y zostały wyodrębnione jako subregiony skupiające podobne do siebie obszary (borykające się z podobnymi problemami, cechujące się zbliżonymi charakterystykami itp.).

ZIT-y są 3:
- Wrocławski Obszar Funkcjonalny, dla którego przewidziano środki w łącznej wysokości 291,25 mln euro, w tym 240,8 mln euro w ramach EFRR i 50,45 mln euro w ramach EFS;
- Aglomeracja Wałbrzyska – 193,6 mln euro, w tym 152,35 mln euro EFRR i 41,25 mln euro EFS;
- Aglomeracja Jeleniogórska – 122,225 mln euro, w tym 95,85 mln euro EFRR
i 26,375 mln euro EFS.

 
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Organizacje pozarządowe mogą tutaj być beneficjentami w ramach działań 1.2. (aczkolwiek tu jako członkowie konsorcjów), 2.1., 3.1., 3.3., 3.4., 3.5., 4.1., 4.3., 4.4., 4.5., 6.1., 6.3., 7.1., 7.2.

W ramach Osi priorytetowej 1 Przedsiębiorstwa i innowacje ngo mogą zasadniczo uczestniczyć jako członkowie większych całości (grup – konsorcjów). Wsparcie w ramach tego priorytetu daje możliwość wnioskowania o środki organizacjom pozarządowym – jako instytucjom otoczenia biznesu (IOB). Wsparcie będzie można uzyskać m.in. na prace B+R
w przedsiębiorstwach we współpracy właśnie z m.in. IOB, w tym – ngo.

Już jednak Oś priorytetowa 2 Technologie informacyjno-komunikacyjne pozwala ngo jako jednemu z typów beneficjentów pozyskać dofinansowanie samodzielnie - na działania zmierzające do zwiększenia dostępności e-usług publicznych w regionie (zwiększenie dostępu dla obywateli do tych usług, ale także digitalizacja zasobów i treści znajdujących się
w posiadaniu instytucji publicznych).

Oś priorytetowa 3 Gospodarka niskoemisyjna daje organizacjom pozarządowym możliwość uzyskania środków na szereg działań zmierzających do zwiększenia udziału produkcji i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Wspierane będą działania dotyczące m.in. budowy i modernizacji infrastruktury służącej pozyskiwaniu energii z OZE (3.1.), podnoszenia efektywności energetycznej wielorodzinnych budynków mieszkalnych
i budynków użyteczności publicznej (3.3.), przedsięwzięć wynikających z planów gospodarki niskoemisyjnej (3.4.) oraz budowy lub przebudowy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w wysokosprawnej kogeneracji lub trigeneracji (3.5.).

W ramach działań finansowanych z Osi priorytetowej 4 Środowisko i zasoby ngo będzie mogła uzyskać wsparcie na:
- rozwój niezbędnej infrastruktury służącej zagospodarowaniu odpadów komunalnych (4.1.),
- przedsięwzięcia z zakresu ochrony, rozwoju, udostępniania  i promocji zasobów  dziedzictwa kulturowego. Wsparciem zostaną objęte zabytki nieruchome, wpisane do rejestru prowadzonego przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków we Wrocławiu wraz z ich otoczeniem, jak również zabytki ruchome znajdujące się w ww. zabytkach objętych wsparciem, a także działania z zakresu promocji dziedzictwa materialnego regionu wśród mieszkańców i turystów (4.3.),
- ochronę różnorodności biologicznej regionu (tworzenie centrów ochrony, wyposażenie parków krajobrazowych i rezerwatów przyrody, dot. wykorzystania
i udostępnienia lokalnych zasobów przyrodniczych m.in. na cele turystyczne [np. tereny wypoczynkowe, ścieżki rowerowe, ścieżki konne]) (4.4.),
- poprawę bezpieczeństwa - głównie aspekt przeciwpowodziowy (4.5.).

Oś priorytetowa 6 Infrastruktura spójności społecznej to z kolei możliwość uzyskania środków na m.in. inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną (np. remonty, przebudowy, rozbudowy hospicjów, ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej itp.) (6.1.) oraz na remonty, rozbudowy placówek ochrony zdrowia lub ich wyposażenie (6.2.).

Wreszcie – Oś priorytetowa 7 Infrastruktura edukacyjna daje ngo w ramach działań 7.1. i 7.2. możliwość pozyskania środków na rozbudowę np. przedszkoli i szkół, adaptacji budynków na takie potrzeby, wyposażenia lub doposażenie laboratoriów funkcjonujących
w szkołach itp.

Europejski Fundusz Społeczny
Organizacje pozarządowe o środki ubiegać się mogą w ramach takich wszystkich właściwie działań, wyłączając te realizowane w trybie pozakonkursowym (dawny – systemowy). Oś priorytetowa 8 dotyczy rynku pracy, 9 – włączenia społecznego, a 10 – edukacji.

Oś priorytetowa 8 to możliwość uzyskania dofinansowania na wsparcie w zakładaniu działalności gospodarcze przez osoby wykluczone lub zagrożone wykluczeniem z rynku pracy (także osoby wykluczone społecznie) w formie dotacji bezzwrotnych (jeszcze nie została ustalona ostateczna kwota maksymalna takich dotacji) lub pożyczek.

Oś 9 dotyczy aktywnej integracji społecznej i zawodowej osób i kategorii zagrożonych wykluczeniem społecznym lub doświadczających takiego wykluczenia (działania aktywizacyjne, reintegracja).

 
Oś 10 natomiast obejmie działania zmierzające do zapewnienia równego dostępu do wysokiej jakości edukacji przedszkolnej, podstawowej i gimnazjalnej.

Pierwsze konkursy w ramach RPO pojawią się zapewne w trzecim kwartale (chociaż możliwe, że jeszcze w drugim). Nadal czekamy na informacje odnośnie kryteriów horyzontalnych. Niezwłocznie po ich ogłoszeniu zostaną ustalone nabory zarówno w EFRR, jak i w EFS.

Warto pamiętać, że obecny okres programowania przewiduje realizację projektów przy udziale wkładu własnego beneficjenta, który wynosi – w zależności od Osi priorytetowej i działania – od 5 do 15% wartości projektu.

Szczegółowe informacje na temat poszczególnych działań kwalifikujących się do dofinansowania można znaleźć:
• na stronie internetowej o PRO WD http://rpo.dolnyslask.pl/index.php?id=1767
• w dokumencie: http://www.konsultacje.rpo.dolnyslask.pl/pdf/RPO_WD-ZWD_08-kwiecien-2014.pdf
• w PIFE (Punkcie Informacyjnym Funduszy Europejskich): tel. (71) 776 95 01
• w naszym punkcie konsultacyjno-doradczym:
 http://www.umwd.dolnyslask.pl/spoleczenstwoobywatelskie/doradztwo-dla-ngo/

opracowała:
Jolanta Kluba
Doradca dla organizacji pozarządowych