Otwarcie "Starej Kopalni" w Wałbrzychu
10.11.2014 15:15
W obecności Przewodniczącej Sejmiku Województwa Dolnośląskiego Barbary Zdrojewskiej, Marszałka Województwa Cezarego Przybylskiego oraz Radnej Województwa Doroty Gromadzkiej po czterech latach remontu uroczyście otwarto dziś Centrum Nauki i Sztuki „Stara Kopalnia” w Wałbrzychu. Na uroczystości obecni byli również Wiceprezes Rady Ministrów Tomasz Siemoniak, Minister Kultury Małgorzata Omilanowska, były Minister Kultury, obecnie Poseł do Parlamentu Europejskiego Bogdan Zdrojewski. I wielu znamienitych gości.
Stara Kopalnia to jeden z najcenniejszych zabytków kultury technicznej na świecie. Celem rewitalizacji była nie tylko budowa muzeum ale także nowoczesnej przestrzeni publicznej, która spełniać ma aspiracje kulturalne miasta i wymagania współczesnej masowej turystyki. Silne wrażenia zapewni odwiedzającym udostępniona podziemna trasa. Wszystkie obiekty zabytkowe zostały zachowane. Obok instytucji kultury będą mieściły się tu również organizacje pozarządowe.
Kopalnia „Julia” powstała z połączenia 15 małych kopalń prowadzących od XVI wieku eksploatację węgla na terenie dzisiejszej dzielnicy Wałbrzycha Biały Kamień. Początkowo eksploatacja prowadzona była sposobem odkrywkowym. Ze względów ekonomicznych kopalnia zakończyła wydobycie na początku lat 90-tych XX w.
Koszt inwestycji rozpoczętej w 2010 roku wyniósł 120 mln zł, z czego 35 mln pochodziło ze środków Unii Europejskiej, przekazanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Park Wielokulturowy „Stara Kopalnia”
Stara Kopalnia – Centrum Nauki i Sztuki - to powstały na terenie zamkniętej Kopalni Węgla Kamiennego „Julia” w Wałbrzychu kompleks łączący w sobie funkcje muzealne, wystawiennicze, edukacyjne, usługowe oraz siedzibę organizacji pozarządowych np. Wałbrzyski Ośrodek Kultury. Będzie tam również działać klub muzyczny oraz restauracja. Na wolnych przestrzeniach na terenie starej kopalni zaplanowano stworzenie terenów zielonych oraz parku rozrywki dla najmłodszych.
„Stara Kopalnia” to jeden z najcenniejszych zabytków kultury technicznej na świecie. Prezentuje 500-letnią historię oraz tradycje górnicze Sudetów Wałbrzyskich. Początkowo eksploatacja prowadzona była sposobem odkrywkowym. Ze względów ekonomicznych kopalnia zakończyła wydobycie na początku lat 90-tych XX w.
Budowa Parku rozpoczęła się w maju 2011 r. m.in. dzięki środkom unijnym przekazanym na ten cel przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Rewitalizacja obiektów kosztowała ponad 100 mln zł. Park to nie tylko muzeum, lecz również nowoczesna przestrzeń publiczna i kulturalna miasta. To również obiekt przygotowywany pod masową turystykę.
Łącznie na ponad czterech hektarach znajduje się 16 budynków pokopalnianych wpisanych do rejestru zabytków. Wszystkie mają być nowoczesnym centrum kultury, gdzie zwiedzający wybierać będą między spektaklem tanecznym, wystawą sztuki współczesnej, warsztatem ceramicznym czy wędrówką w głąb historii Ziemi. Jedną z atrakcji jest podziemna trasa muzealna, gdzie będą pokazywane m.in. urządzenia górnicze.
Rewitalizacja starej kopalni to jeden z nielicznych w kraju projektów na tak dużą skalę zagospodarowania terenów postindustrialnych z przeznaczeniem na działalność kulturalną i naukową, miejscem, które przypomina górnicze tradycje miasta od wieków związanego z węglem. Pokazuje też przyszłość tego surowca, z którego już dziś powstają sztuczne diamenty, wytrzymałe tworzywa i poszycia statków kosmicznych.
Są tam przedstawione w wielkiej skali cząstki, w których naukowcy pokładają duże nadzieje, jak grafen czy nitinol. W niewielkim muzealnym laboratorium będzie można oglądać materiały oraz samodzielnie badać fizyczne i chemiczne właściwości węgla.
